Navtex is de afkorting van Navigational Telex en wordt o.a. uitgezonden op 518 Khz. Gebruikte modulatiesoort is FSK (Frequency Shift Keying) met een snelheid van 100 baud (ongeveer 100 bits/ sec) en een shift van 170 Hz. Er wordt hierbij geschakeld tussen 2 frequenties: 517.915 Khz (mark) en 518.085 Khz (space).
In augustus 2020 heb ik via marktplaats een Nasa Target Navtex Pro ontvanger aangeschaft. Bij het aanzetten blijkt het te gaan om een Pro Plus die Navtex kan ontvangen op 518 Khz. Na wat experimenteren met de bijgeleverde actieve antenne kwamen er al gauw berichten binnen die keurig worden weergegeven op het LCD-scherm. Het is een standalone ontvanger die je aan kunt laten staan en daarbij niet al te veel stroom trekt, ongeveer 40 mA bij 12V. Hierdoor hoef je niet steeds het uitzendschema van alle stations in de gaten te houden.
Nasa Target Navtex Pro PC-Interface
Het zou leuk zijn om deze ontvanger ook aan te kunnen sluiten op een PC en daar de Navtex info op een groter scherm te kunnen lezen en evt. op te slaan. Dit zou kunnen met een digitale of analoge interface. De digitale versie is niet echt uitvoerbaar omdat je geen inzage hebt in de decodersoftware van Nasa. Blijft over een analoge interface.
Ergens in de ontvanger vindt omzetting plaats van het analoge RF-signaal naar een (digitaal) signaal dat gedecodeerd kan worden. Het zou handig zijn om het elektronische schema van de ontvanger te kunnen gebruiken en navraag bij Nasa levert inderdaad een bruikbaar schema op. Echter, dit schema (opgenomen in onderstaande slideshow) blijkt van een oudere versie die veel meer hardware in het ontvangstcircuit gebruikt dan mijn ontvanger. Nasa geeft wel aan dat het ontwerp van de RF-ontvanger ongewijzigd is. Na wat onderzoek heb ik het schema van mijn ontvanger kunnen reproduceren:
Bij meting blijkt er inderdaad een signaal aanwezig te zijn dat een herkenbaar en decodeerbaar Navtex signaal oplevert. Om de ontvanger niet te belasten heb ik dit “audiosignaal” via een interface naar buiten gevoerd. De componenten van de interface zijn gesoldeerd op een klein printje dat met dubbelzijdig tape vastzit op een IC. Misschien niet zo netjes maar wel functioneel. Het audiosignaal is beschikbaar op een Tulp-plug aan de achterkant van de ontvanger waar je een PC op kunt aansluiten.
Bij een RF-signaal van 518 Khz op de antenne ingang van de Nasa ontvanger staat er op de audio-uitgang een toon van 1700 Hz. Dit is de centerfrequentie waarop decodeerprogramma’s zoals SeaTTY en JVcomm ingesteld moeten worden. Meer info over SeaTTY kun je vinden op deze pagina. Bij ontvangst van een Navtex uitzending verandert de toon afwisselend in 1625 Hz (mark) en 1785 Hz (space). Hierin is ook weer de 170 Hz shift te herkennen.
Nasa Target Navtex Pro – Vervangen backup batterij
Tegelijk met deze modificatie heb ik de backup-accu vervangen. Deze bestond oorspronkelijk uit 3 NiCad’s die zijn gaan lekken. Een probleem dat bij veel van deze ontvangers voorkomt. Het zuur uit de accu’s kan de printplaat behoorlijk “opvreten”. Schoonmaken en eventueel repareren is dan noodzakelijk.
In dit geval viel de schade gelukkig mee en kon ik de Nicad’s eenvoudig vervangen door 3 NiMH cellen van 550 mAh die in serie geschakeld zijn. Totale spanning is dan ca. 3,6 Volt, gelijk aan die van de NiCad’s. Vervang het pakketje niet door een Li-ion accu. De spanning en laadkarakteristiek van deze accu is anders en kan in deze toepassing (brand)gevaar opleveren !
SeaTTY – JVcomm
Ik heb de interface getest met SeaTTY en JVcomm en beide programma’s kunnen goed overweg met het aangeboden signaal. SeaTTY lijkt wat beter in staat om zwakke signalen correct te decoderen, ook beter dan de Nasa ontvanger zelf die ongeveer gelijk presteert als JVcomm. Hieronder een fragment van een uitzending uit de UK, gedecodeerd met SeaTTY:
Onderstaand kun je het uitzendschema downloaden van de diverse stations, uitgegeven door de Nederlandse Kustwacht:
YaND
Na een tip op het Zeilersforum heb ik nog een ander leuk programma gevonden voor het decoderen van NAVTEX. Naam van het programma is YaND (Yet another Navtex Decoder) en is samen met het manual hieronder te downloaden. In de ZIP-file staat de laaste versie van het programma, versie 7.0.