Voor de handmarifoons IC-M12, IC-M2 en IC-M5 kun je dezelfde NiCad (Nickel-Cadmium) accupakketten gebruiken. Helaas zijn door ouderdom veel van de cellen in deze pakketten gaan lekken. Daardoor zijn ze uitgedroogd en onbruikbaar. Behandel zo’n pakket als chemisch afval omdat Cadmium een giftige stof is.
Overzicht BP/ CM Nicad accupakketten
Als de accu’s niet meer bruikbaar zijn kun je de cellen vervangen door NiMh of Li-ion cellen. Vervangen door NiMh is relatief eenvoudig omdat de cellen dezelfde afmetingen hebben. Ook kun je de originele lader via de stekkertjes aan de zijkant van het pakket kunt blijven gebruiken.
Let op dat je de snellader BC-36 niet meer kunt gebruiken met NiMh-cellen! De NiMh cellen hebben een andere laadkarakteristiek dan NiCad cellen.
Vervangen door Li-ion vergt wat meer werk omdat je deze cellen op een totaal andere manier moet opladen. Onderstaand kun je veel info vinden over de verschillende pakketten en het vervangen van de cellen door NiMh of Li-ion.
Accupakket IC-BP3/ CM3 – NiCad accu’s vervangen door Li-ion 14500
De IC-BP3/ CM3 is het kleinste accupakket in deze serie en werd meestal standaard bij de handmarifoons geleverd. Het pakket beschikt over 7 NiCad 2/3 AA cellen met een capaciteit van 250, 270 of 350 mAh en een nominale spanning van 8,4 V. Je kunt deze cellen zonder verdere aanpassingen vervangen door NiMh 2/3 AA cellen van 750 mAh. Veel leuker is om ze te vervangen door Li-ion cellen. Ik heb hiervoor 3 cellen in serie gebruikt van het type 14500 met een nominale spanning van 11,1 V en een capaciteit van 750 mAh. Let erop dat je cellen gebruikt zonder ingebouwde beveiliging. Beveiligde cellen kun je herkennen aan een omschrijving als “protected”.
Omdat de laadkarakteristiek van Li-ion cellen anders is dan die van NiCad en NiMh kun je het ingebouwde laadprintje niet meer gebruiken. In plaats daarvan is het verstandig om een BMS (Battery Management System) te monteren. Zo’n schakeling zorgt voor beveiliging van de cellen. Een uitgebreidere versie heeft als extra een balanseerfunctie die zorgt voor het gelijkmatig ontladen en opladen van de individuele cellen. Gezien de beperkte ruimte in de behuizing heb ik in dit geval gekozen voor een versie zonder deze functie.
Voor deze cellen heb je een speciale Li-ion lader nodig. De maximale laadstroom van de gebruikte 14500 cellen is 1C (Nominale accu-capaciteit), dus 750 mA. Maximale laadspanning is 12,6 V (3 cellen in serie).
Accupakket IC-BP5/ CM5 – NiCad accu’s vervangen door Li-ion 14500
Dit pakket is iets groter dan de BP3/ CM3 en beschikt over 9 NiCad 2/3 AA cellen met een capaciteit van 450 mAh en een nominale spanning van 10,8 V. Het pakket beschikt niet over een laadprintje en ook niet over een externe laadconnector. Opladen kan via 2 schroefjes aan de onderkant van het pakket met de bijbehorende (snel)lader. Je kunt de cellen vervangen door NiMh 2/3 AA cellen of Li-ion. Bij dit pakket heb ik, door de beperkte ruimte in de behuizing, weer gekozen voor 14500 cellen met een capaciteit van 750 mAh en een BMS zonder balanseerfunctie. Voor het opladen was het nodig om een speciale DC-connector aan de achterkant van de behuizing te monteren.
Accupakket IC-BP7/ CM7 – NiCad accu’s vervangen door Li-ion 18650
Dit pakket is een stuk groter en bevat 11 NiCad cellen, type 2/3 AA. Totale nominale spanning bedraagt 13,2 V en de capaciteit van de cellen is 450 mA. In deze pakketten zit een slim oplaadprintje dat de cellen deels parallel zet bij opladen m.b.v. een klein relais. Dit is gedaan omdat de toen gangbare opladers van Icom geen pakketten konden opladen van 13,2V.
Je kunt de 2/3 AA cellen vervangen door NiMh cellen. Echter, in deze behuizing passen 3 grotere Li-ion cellen van het type 18650. Voor dit pakket heb ik cellen gebruikt van LG met een capaciteit van 2850 mAh en een nominale spanning van 11,1 V. Ook hier zul je de functie van het laadprintje moeten uitschakelen omdat de laadkarakteristiek van Li-ion anders is dan die van NiCad- en NiMh-cellen.
In de behuizing van dit pakket kon ik een BMS plaatsen met balanseerfunctie. Deze functie zorgt, naast bescherming van de cellen, voor het gelijkmatig ontladen en opladen van de individuele cellen. Zorg er voor dat je alle componenten verwijdert van het interne laadprintje zodat je de 18650 cellen met de BMS alleen rechtstreeks kunt opladen via de externe 13,8V connector.
Gebruik voor het opladen uitsluitend een speciale Li-ion lader. Voor dit accupakket (3x 18650 in serie) kun je een 12,6V Li-ion lader gebruiken met een maximum laadstroom van 1C (nominale accu-capaciteit), wat overeenkomt met ongeveer 2A.
Accupakket IC-BP8/ CM8 – NiCad accu’s vervangen door Li-ion 18650
Dit pakket bestaat uit 7 NiCad AA cellen met een capaciteit van 800 mAh en een nominale spanning van 8,4 V. Je kunt de accu’s vervangen door 7 NiMh AA cellen. Het interne printje blijft dan bruikbaar voor het opladen van deze cellen.
De behuizing van dit pakket is net zo groot als de behuizing van de BP7/ CM7 en biedt ook plaats aan 3 Li-ion 18650 cellen. Ik heb voor vervanging gebruik gemaakt van cellen van Panasonic met een nominale capaciteit van 2500 mAh. Details voor deze vervanging zijn gelijk aan die voor de BP7/ CM7 zoals hierboven beschreven.
Bij het zenden op hoog vermogen viel de accuspanning van het Li-ion pakket met 3 18650 cellen weg omdat de beveiliging van de BMS aansprak. Na meting en diverse experimenten bleek dit te komen door HF-instraling van de zender. Ik heb toen over de uitgang van de BMS een HF-ontkoppelcondensator geplaatst van 10nF. Werking is nu ok.
Activeren Icom NiCad accupakketten
Sommige pakketten zijn met een speciaal refresh programma weer tot leven te wekken. Ik gebruik hiervoor een speciale lader ALC 8500 Expert 2 die ik recent (eind 2024) op marktplaats heb gevonden.
Na het programma “Refresh”, dat wordt uitgevoerd met een lage laad- en ontlaad-stroom en korte hoge impulsstromen doorlopen de pakketten het programma “Cyclus” waarin ze maximaal 10 keer worden ontladen en opgeladen met een vooraf ingestelde stroom. De actuele capaciteit meet ik daarna met een ontlaadstroom van 1/5C. Op die manier heb ik een paar BP8 pakketten, met een originele capaciteit van 800 mAh, kunnen activeren tot meer dan 700 mAh (719/ 730 mAh). met de BP7 en BP5 had ik minder geluk; Alle Nicad’s waren volledig uitgedroogd. De meeste BP3 pakketten waren helaas ook defect. Ik heb er 2 nog wat kunnen activeren tot 142 mAh en 29 mAh.