Sinds het seizoen 2023 beschikken we op TinTin over een elektronisch kompas. Het gaat om een Raymarine ST40 Compass met het bekende fluxgate-kompas (bolhoedje). Het display heeft een plekje gekregen in de navigatiehoek, naast de ST40 Bidata. Informatie over de ST40 Bidata kun je hier vinden. Het fluxgate kompas is verzonken gemonteerd in het balkje onder de kajuitingang zodat het niet te ver uitsteekt. Op deze site staat een leuke uitleg over de werking van een fluxgate kompas.
Test & reparatie Raymarine Fluxgate
Het fluxgate kompas heb ik defect gekocht op marktplaats. De verkoper gaf aan dat er tussen twee aansluitingen geen weerstand meetbaar was. Meest kwetsbare onderdeel is de flatcable waar een kabelbreuk kan ontstaan. Na meting bleek dat inderdaad het geval te zijn. Met wat handigheid heb ik de breuk overbrugd met een los draadje en netjes afgewerkt. Het kompas werkt nu weer correct. In onderstaande slideshow kun je details vinden over deze reparatie.
Je kunt het kompas eenvoudig zelf testen door de ohmse weerstand tussen de aansluitdraadjes te meten. Je meet dan in feite de weerstand van één van de kleine spoeltjes in het kompas. Elk spoeltje heeft een bepaalde weerstand die je terug kunt vinden in onderstaande tabel. Zorg er bij de meting wel voor dat het kompas niet is aangesloten op het display.
In onderstaande slideshow wat meer foto’s van de montage.
Onderaan deze pagina kun je de gebruikershandleiding downloaden. Meer info over de ST40-serie en het servicemanual kun je vinden op de pagina van de ST40 Bidata. De heading van het kompas is beschikbaar op het Seatalk/ NMEA netwerk, samen met de data van de ST40 Bidata, en wordt ook weergegeven op de A50 plotter.
Raymarine fluxgate flatcable vervangen
Update juni 2024:
Helaas is het fluxgate kompas weer kapot gegaan. Tijdens de Small Ships Race 2024 verschenen er vreemde aanwijzingen op het ST40 display en even later helemaal geen bruikbare heading meer. In het servicemanual van de ST40-serie zijn een aantal testprocedures opgenomen voor de ST40 Compass. Daaruit bleek dat het fluxgate kompas defect was. Tijdens meting bleek inderdaad dat er weer één van de draadjes van de flatcable was onderbroken.
Het gaat om een oud kompas dat nog de naam draagt van Raytheon. Dit bedrijf heeft in 1990 het toenmalige Autohelm overgenomen. Er zijn nog oudere fluxgate bolhoedjes in omloop met de naam Autohelm. Raytheon is rond 2000 overgenomen door Raymarine. Het kompas is dus minstens 24 jaar oud. In verband met betrouwbaarheid hebben we besloten om een nieuwere fluxgate aan te schaffen die inmiddels draait op TinTin.
Toch is het jammer om de Raytheon fluxgate weg te doen en het leek me wel leuk om nog een reparatiepoging te wagen. Hierbij heb ik de flatcable vervangen door gewone draadjes die komen uit de aansluitkabel. Deze draadjes zijn natuurlijk niet zo soepel als de flatcable zodat de cardanische ophanging van de spoel niet meer zo soepel kan meebewegen met schommelingen. Voor testdoeleinden is het kompas nog zeker bruikbaar. In de onderstaande slideshow vind je meer details over de vervanging.